خانه / تکنولوژی / نگاهی به جشنواره‌های وبلاگ‌نویسی در ایران

نگاهی به جشنواره‌های وبلاگ‌نویسی در ایران

زمانی که Jorn Barger عبارت Logging the web را ساده‌تر کرد و به آن Weblog گفت و Peter Merholz به شوخی این عبارت را به شکل We Blog به کار برد، احتمالا آخرین چیزی که به آن فکر می‌کردند جفایی بود که ممکن بود روزی بر سر این واژه در وب فارسی بیاید. به فاصله سه سال از نوشته شدن اولین پست وبلاگ در جهان، صنعت وبلاگ نویسی وارد کشور ما شده است، صنعتی که قبل از بلوغ کامل، توسط ظهور ناگهانی شبکه‌های اجتماعی به حاشیه کشیده شد و هیچ وقت نتوانست آنطور که باید و شاید جایگاه خودش را در دل اهالی وب فارسی باز کند، تا در نهایت به عنوان صنعتی قابل اتکا از آن یاد شود.

وبلاگ نویسی

بعنوان اولین نوشته‌ام برای وبلاگینا، قصد طرح شکایت همیشگی از وضعیت وبلاگ‌نویسی را ندارم، بلکه نگاهی دقیق‌تر خواهم انداخت به موضوع جشنواره‌ها و مسابقات وبلاگ‌نویسی در ایران.

آشنایی من با مسابقات وبلاگ‌نویسی که در کشورمان برگزار می‌شود به ستون‌ها و دیوارهای دانشگاه برمی‌گردد. همیشه پوستری وجود دارد که حاکی از برگزاری مسابقه‌ای با موضوعی مشخص در گوشه‌ای از کشور است. علی‌رغم اینکه چنین رویدادهایی می‌توانند تمرکز ویژه‌ای روی موضوعی خاص ایجاد کنند، جایزه‌های مادی و معنوی خوبی داشته باشند و بر قدرت وبلاگستان بیافزایند، تا بحال هیچوقت رغبتی به شرکت در آنها نداشته‌ام. وقتی بدنبال دلایل چنین طرز فکری در خود می‌گردم با سوالاتی مواجه می‌شوم که شاید یافتن پاسخی برای آنها بهانه‌ای باشد برای آشتی دوباره من و دوستانم با مسابقات وبلاگ‌نویسی در کشورم.

۱ – موضوع مسابقه: داستان سفر خود را به سیاره عطارد بنویسید

تا به امروز اغلب مسابقات وبلاگ‌نویسی توسط سازمان‌های دولتی و نیمه دولتی برگزار شده‌اند. همین موضوع تنوّع موضوعات را بسیار کاهش داده است. کافی است کلید واژه -مسابقه وبلاگ‌نویسی- را در موتورهای جستجو وارد کنید و یا به لیست مسابقات وبلاگ‌نویسی کشور سری بزنید. عناوین مذهبی و سیاسی، اغلب عناوین این مسابقات را تشکیل داده‌اند. طبیعی است که قشری از جامعه راغب به نوشتن در این زمینه باشند ولی لزوما این به معنی مزاج نوشتاری همه وبلاگ نویسان کشور نیست.

مسابقه

قشر عظیمی از وبلاگ‌نویسانِ وب فارسی را نویسندگان فناوری و علمی تشکیل می‌دهند، افراد بسیاری هم هستند که در حوزه ادبیات فعالیت می‌کنند و بسیاری دیگر که درباره تخصص یا صرفا دل خودشان می‌نویسند. چرا هیچکس مسابقه‌ای برگزار نمی‌کند که کمی هیجان و خلاقیت داشته باشد؟ موضوعی که به دور از هرگونه جهت گیری عقیده‌ای و سیاسی بقدری جالب باشد که با خواندن تیتر آن، حداقل راغب به کلیک روی لینک -شرایط مسابقه- شویم. چرا موضوعات مسابقات وبلاگ نویسی اینقدر تکراری و شبیه هم‌اند؟

۲ – آلودگی بصری

اگر همین تعداد کم عناوین مسابقه‌های وبلاگ‌نویسی موجود را نیز بعنوان غنیمتی برای وضعیت وبلاگستان بپذیریم، وضعیت گرافیکی آنها اغلب به‌قدری ضعیف است که ته مانده انگیزه‌مان را نیز از بین می‌برد.
انگار که به کلی فراموش شده است، شاخصه زیبایی بصری و مانور گرافیکی می تواند یکی از عوامل مهم در تصمیم گیری راجع به هر موضوعی باشد. همان پورتال‌های سازمانی کلیشه‌ای، رنگ‌های بی‌هدف و بدون هویت و فونت‌های تکراری که خواندشان همیشه سخت است، مجموعه وبلاگ‌هایی را تشکیل می‌دهند که داعه‌ی برگزاری مسابقات وبلاگ‌نویسی را دارند. سوال مهم اینجاست که چرا اغلب یک نفر، تصور می‌کند که قادر است همه کارهای فنی یک مسابقه وبلاگ‌نویسی را انجام دهد و به خود این اجازه را می‌دهد که با ارایه محصول نهایی بی‌کیفیت بر وضعیت نابسامان فعلی صحّه بگذارد؟

۳ – سکوت بزرگان

از بین معدود وبلاگ‌ها و سرویسهای وبلاگ‌ دهی قدرتمند وب فارسی، هیچکدامشان تا بحال بصورت جدی و هدفمند، اقدام به برگزاری فستیوال‌های وبلاگ نویسی نکرده و در بیشتر مواقع حمایتی نیز از سوی آنها صورت نگرفته است. اغلب، ترجیح داده‌اند که در لاک شخصی خود به تولید محتوا و جذب بازدید کننده بیشتر بپردازند و هیچوقت به فکر برگزاری یک رویداد هیجان انگیز وبلاگی نبوده‌اند.
البته چالش‌ها و محدودیت‌هایی که وبلاگ نویسان کشورمان با آنها مواجه‌اند را نیز، نمی‌توان در این امر نادیده گرفت.

از طرفی دیگر تجربه بازی‌های وبلاگی نشان داده است، زمانی که شخصی پرنفوذ، موضوعی را برای نوشتن مطرح می‌کند بخش عمده‌ای از طرفداران و دوستان آن فرد، به حمایت از او می‌پردازند و در نهایت منجر به رشد سلسله مراتبی یک موضوع در بین وبلاگ‌های شخصی و گروهی می‌شود و همین می‌تواند راز موفقیت یک مسابقه وبلاگی نیز باشد.
چرا هیچکس انگیزه و حوصله به جان خریدن مشکلات چنین فعالیتی را ندارد؟

طرح این سوال‌ها و مشکلات دیگری مانند فیلترینگ و جا نیافتادن فرهنگ صحیح وبلاگ‌نویسی، دست به دست هم داده‌اند تا اینکه تا به امروز شاهد برگزاری هیچ مسابقه وبلاگ‌نویسی فراگیر و تاثیرگذار روی وب فارسی نباشیم. ادامه همین روند و عدم توجه خود مجموعه وبلاگ‌نویسان به صنعتی که روزانه با آن درگیر هستند منجر به ضعیف‌تر شدن روز به روز آن و تولید محتوای زرد بر روی وب فارسی خواهد شد.

دیدگاهتان را ثبت کنید